دیزل ژنراتور، (به انگلیسی: Diesel generator) (همچنین با عنوان جِن سِت دیزل (Genset Diesel) شناخته میشود) ترکیبی از یک موتور دیزل با یک ژنراتور الکتریکی (اغلب یک آلترناتور) برای تولید انرژی الکتریکی است. این یک مورد خاص از موتور-ژنراتور است.
یک موتور دیزل احتراق تراکمی معمولاً برای کار با سوخت دیزل طراحی شدهاست، اما برخی انواع دیگر نیز وجود دارند که با سایر سوختهای مایع یا گاز طبیعی سازگار هستند.
ترکیبی از موتور دیزل و یک ژنراتور الکتریکی (غالباً آلترناتور) است که برای تبدیل انرژی الکتریکی مورد استفاده قرار میگیرد. مجموعه دیزل ژنراتورها در مکانهایی بدون اتصال به شبکه توان، مانند مواقعی که نیاز ضروری به فراهم کردن توان و انرژی است و نیز زمانهایی که شبکه وجود ندارد، مورد استفاده قرار میگیرند زمانی که شبکه قطع میشود، درست به خوبی کاربردهای پیچیدهتر مانند اوج برش، پشتیبانی شبکه و ارسال به شبکههای توان، انرژی فراهم میشود.
در نظر گرفتن سایز دیزل ژنراتور برای جلوگیری از کم شدن بار یا کمبود توان ضروری است و این عمل به وسیلهٔ الکترونیک مدرن به ویژه بارهای غیرخطی دشوار شدهاست.
سایزینگ صحیح دیزل ژنراتور تخصص کافی و تجربه فراوانی را لازم دارد تا بر اساس آن سایز دستگاه بهینه انتخاب گردد. معمولاً برای این موضوع از ترم افزارهای سایزینگ استفاده میشوند.
دیزل ژنراتور از چهار قسمت اصلی تشکیل شدهاست.
- موتور دیزل Diesel Engine
- ژنراتور Generator
- شاسی دیزل ژنراتور و تانک سوخت روزانه
- تابلو برق اصلی یا تابلو حفاظت و کنترل
دیزل ژنراتورها در مکانهایی مورد استفاده قرار میگیرند که به شبکه برق متصل نیستند، یا به عنوان منبع تغذیه اضطراری در صورتی که برق شبکه قطع شود. همچنین برای کاربردهای پیچیدهتر مانند ژنراتور ثانویه جهت تأمین برق بار اضافی شبکه (peak-lopping)، پارالل شدن (grid support) و ارسال برق به شبکه برق رسانی استفاده میشوند.
برآورد اندازه مناسب دیزل ژنراتورها برای جلوگیری از کم شدن بار یا کمبود توان بسیار مهم است. برآورد اندازه توسط مشخصات الکترونیک مدرن، به ویژه بارهای غیر خطی، پیچیدهاست. در اندازههای در حدود ۵۰ مگاوات و بالاتر، یک توربین گازی با سیکل باز در حالت بار کامل، نسبت به مجموعه ای از موتورهای دیزلی (با هزینه سرمایهگذاری مشابه) کارآمدتر بوده و ساختار فشرده تری دارد. اما برای استفادههای معین در حالت بار جزئی، حتی در این سطح از قدرت، مجموعه دستگاههای دیزل بعضی مواقع به علت بازده بالاترشان، به توربینهای گازی سیکل باز ترجیح داده میشوند.